Athene noctua
Coördinatie: Louis van Keulen
Stel je vraag: Contactformulier
De steenuil is de kleinste in ons land voorkomende uil met een lichaamsgrootte van 21-23 cm en een vleugelspanwijdte van 54-58 cm. Hij heeft een gevlekt verenkleed met een bruine ondergrond waardoor ze in bomen moeilijk waarneembaar zijn. Boven de ogen, met de felgele iris, heeft hij opvallend witte wenkbrauwen, waardoor hij altijd lijkt te fronsen. Door de bolle kop en relatief dikke verenpak lijkt de steenuil groter dan ie in werkelijkheid is. De uiltjes zijn niet groter dan een zanglijster.
De steenuil wordt ook wel genoemd "De ambassadeur van het kleinschalig cultuurlandschap". Anders gezegd: Als het met de steenuil goed gaat, gaat het met veel andere vogelsoorten ook goed. Reden genoeg om in 2003 met de werkgroep van start te gaan. Een van de belangrijkste activiteiten is het aanbieden van nestruimten, het hangen van nestkasten. Die kasten maken we niet zelf. Hierin worden we gesteund door Brabants Landschap die voor de steenuil- en kerkuil een project zijn gestart om deze uilensoorten meer bescherming te geven. En wat blijkt? Steenuilen maken graag gebruik van de kasten. Niet alleen om te broeden maar ook om te slapen.
We werken nauw samen met Brabants Landschap die al een project was gestart om de steen- en kerkuil meer bescherming te bieden op het Brabantse platteland. Brabants Landschap zorgt voor de nestkasten en wij hangen ze op, controleren en onderhouden de kasten en geven jaarlijks de resultaten door. Het werkgebied is verdeeld in vier gebieden. Tilburg/Noord, Berkel-Enschot (grijs), Udenhout (groen), Biezenmortel (lichtbruin) en Loon op Zand (geel) zijn de plaatsen die in het gebied vallen.
Het ontbreken van natuurlijke holtes en dichtgestopte gaten en kieren in stallen en schuurtjes zijn redenen om kunstmatige 'holtes' in de vorm van nestkasten aan te bieden. Een kast moet wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Belangrijk is het pijpmodel met een sluis zodat het achter in de kast donker is. De sluis wordt gemaakt dmv twee of drie schotjes met aan verschillende zijden de opening zodat marters de bocht niet kunnen nemen om in het broedgedeelte te kunnen komen. Dit alles is aan precieze maten gebonden.
Hier vind je alles wat je moet weten over het maken en hangen van diverse steenuilkasten.
Het biotoop van de steenuil luidt officieel: Een kleinschalig agrarisch cultuurlandschap. De perfecte plek voor een steenuil is een niet al te netjes boeren- of burgererf wat zich bevindt in een half/open gebied. Hij vindt graag een kort begraast schapen -en/of paardeweitje in de buurt waar ie een kever kan oppikken. Ook is ie dol op schuurtjes met hoeken en gaten om te schuilen, knotbomen waar ie ook kan nestelen, beukenhagen vanwege meikevers, wat bomen en struikgewas. Zie daar het ideale erf!
Tien jaar lang heeft Jan van Rijsewijk zijn nieuwsbrief 'Steenuil in de Lift' uitgebracht. Brabants Landschap heeft dit initiatief overgenomen en brengt de nieuwsbrief 'Uilenwerk' uit. De kerkuil en steenuil zijn inmiddels uit de gevarenzone. Zij worden niet langer met uitsterven bedreigd. Nieuws en voorlichting heeft hieraan zeker bijgedragen.
Vanaf 2003 hebben de Kerkuilenwerkgroep Brabant, de Brabantse steenuilenbeschermers en het Brabants Landschap besloten om een stevig beschermingsnetwerk op te zetten om de steenuil en kerkuil in de provincie te behouden en te promoten. Een van die hulpmiddelen is facebook waar je actuele informatie kunt vinden.